Πειράζει που δεν ξέρω;

Έβλεπα τις προάλλες μια εκπομπή που κάποιος ρεπόρτερ στο κέντρο της Αθήνας ρωτούσε τους περαστικούς τη γνώμη τους για μια ανύπαρκτη είδηση πως δήθεν η Γερμανία πλήρωσε στην Ελλάδα κατοχική αποζημίωση.  Η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων απάντησε πως φυσικά και γνώριζε το θέμα, ανέφερε την πηγή από την οποία υποτίθεται ότι το πληροφορήθηκε (τηλεόραση, εφημερίδα, internet) και φυσικά τοποθετήθηκε λέγοντας την άποψή της επί του θέματος.

Το βρήκα πολύ εντυπωσιακό!  Δεν είχα ιδέα ότι ήταν τόσο μεγάλος ο αριθμός των ανθρώπων που ξέρουν...τα πάντα!  Που θεωρούν αδυναμία να πουν απλά "δεν ξέρω"!...  Πολλοί δικοί μου άνθρωποι συχνά με πειράζουν λέγοντάς μου "Πες και μια φορά ξέρω...ό,τι σε ρωτάμε όλο δεν ξέρω λες".  Δεν ήξερα πως πρέπει να τα ξέρω όλα.  Πρέπει να είναι μέρος της παιδείας που έχουμε λάβει πολύ νωρίς.  "Δεν πρέπει να δείχνεις άγνοια"  "Η γνώση είναι δύναμη" άρα η άγνοια αδυναμία "Πρέπει να λες την άποψή σου όταν σε ρωτάνε" "Μη δείχνεις ότι είσαι ανίδεος".

Και έτσι γινόμαστε όλοι ειδικοί επί παντός επιστητού.  Κάποιος θα μας πει πως έχει γρίπη ή αϋπνίες και θα του προτείνουμε τα χάπια που μας έδωσε ο δικός μας γιατρός.  Κάποιος θα μας ρωτήσει τη γνώμη μας για τη διατροφή που πρέπει να ακολουθήσει για να χάσει βάρος και εμείς ως ειδικοί ευχαρίστως θα του υποδείξουμε τον τρόπο.  "Τι να κάνω με τα παιδιά μου που είναι ζωηρά και ατίθασα;"  "Εγώ θα σου πω!"...  "Τι να κάνω με το αφεντικό μου που μου κάνει τη ζωή δύσκολη;"  "Που να επενδύσω τα χρήματά μου;"  Έχουμε απαντήσεις για όλα!  Στην άλλη όψη του νομίσματος υπάρχουν φυσικά και αυτοί που θα ζητήσουν οποιασδήποτε φύσεως συμβουλή από τους ειδικούς της διπλανής πόρτας.  Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση.  Το "Η ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια" ισχύει πάντα για τους άλλους.  Όχι για μένα.  Εγώ ξέρω!  Ο Σωκράτης έλεγε "Έν οίδα ότι ουδέν οίδα" αλλά τι να μας πει τώρα και ο Σωκράτης...

Γιατί μας είναι τόσο δύσκολο να παραδεχτούμε πως δεν ξέρουμε αυτό που δεν ξέρουμε;  Όταν νομίζω ότι γνωρίζω κάτι, δεν μου αφήνει κανένα περιθώριο ανάπτυξης και εξέλιξης.  Δεν μπορώ να μάθω κάτι που ήδη γνωρίζω.  Το μυαλό αναμασά τις ίδιες ανεπαρκείς πληροφορίες.  Όταν αντιλαμβάνομαι ότι η γνώση μου πάνω σε ένα θέμα είναι ανεπαρκής ή περιορισμένη και το θέμα με ενδιαφέρει, τότε επιτρέπω στον εαυτό μου να μπει στη διαδικασία μάθησης-εφαρμογής-αφομοίωσης-συνειδητοποίησης-γνώσης-διδαχής.

Λαμβάνω την πληροφορία, την εφαρμόζω, γίνομαι όλο και καλύτερος στην εφαρμογή μαθαίνοντας από τα λάθη μου και εξελίσσοντας τις δυνατότητές μου, αφομοιώνω την πληροφορία και τις διαδικασίες εφαρμογής της, συνειδητοποιώ την ουσία της πληροφορίας και τώρα η αρχική πληροφορία έχει γίνει κτήμα μου.  Τώρα μπορώ να πω ότι γνωρίζω και να μεταφέρω τη γνώση μου και σε άλλους.  Καταλαβαίνω ότι οι συμβουλές που θα δώσω πάνω σε αυτό που γνωρίζω συνεπάγονται και ευθύνη.  Όταν δεν γνωρίζω δεν έχω την αίσθηση της ευθύνης.  Δίνω συμβουλές ανεύθυνα.

Είναι καλύτερα λοιπόν αν κάτι δεν γνωρίζουμε απλά να το ομολογήσουμε.  Να πούμε "δεν ξέρω".  Είναι απλό.  Είναι και ανακουφιστικό.  Μας βγάζει ένα βάρος από πάνω μας.  Το βάρος της ευθύνης.  Δεν πειράζει που δεν ξέρω.  Αν με ενδιαφέρει το θέμα θα μάθω και την επόμενη φορά που θα ερωτηθώ θα ξέρω.  Πείτε απλά και θαρραλέα "δεν ξέρω".  Είναι πιο έντιμο, πιο ειλικρινές και φανερώνει ακεραιότητα χαρακτήρα.  Όλοι θαυμάζουμε τους ακέραιους και ειλικρινείς ανθρώπους.  Κανείς δεν γοητεύεται από τους δήθεν.  Αυτούς που έχουν μια απάντηση για όλα.  Ούτε εσείς.  Υπάρχει μάλιστα ένας γνωστός χαρακτηρισμός για αυτή την κατηγορία φωστήρων.  Ο Ξερόλας!  Γιατί να δώσει κανείς την αφορμή σε κάποιον να του κολλήσει την ταμπέλα;
Ούτε που ξέρω γιατί...